De dodelijke aanslagen in Brussel hebben een grote impact gehad op het culturele leven van onze hoofdstad. Maar ook in andere steden zijn de gevolgen voelbaar geweest.

Zijn er al cijfers bekend over de bezoekersaantallen van de Gentse musea sinds april 2016? Hoe verhouden die zich ten opzichte van de bezoekersaantallen van dezelfde periode vorig jaar?
 
Daarnaast konden we recent in de pers lezen dat ook de Gentse toeristische sector de naweeën voelt van de aanslagen. Zo zou het Lam Gods sinds maart vijf- tot zevenduizend bezoekers minder per maand lokken.
 
Wat is de evolutie van de bezoekersaantallen van de Gentse toeristische trekpleisters sinds april 2016? Hoe verhouden die zich ten opzichte van de bezoekersaantallen van dezelfde periode vorig jaar?

Stephanie D'Hose
Gemeenteraadslid

Antwoord:

De aanslagen in het Brusselse gingen door op 22 maart 2016, aan het eind van het eerste kwartaal. Een eventuele impact is daarom pas in de volgende kwartalen te zien. We vergelijken de cijfers 2016 met deze van 2015, een topjaar voor het toerisme naar Gent (overnachtingen en bezoeken).

1. Evolutie bezoekersaantallen Gentse musea

Wat betreft de musea (AGB Erfgoed en AGB Kunsten en Design) zijn cijfers t.e.m. oktober gekend:

Stedelijke musea	2015	2016	Evolutie
Kwartaal 1	122.228	124.247	+2%
Kwartaal 2	80.612	125.076	+55%
Kwartaal 3	64.085	57.314	-11%
Oktober	40.329	32.411	-20%
Totaal 10 maanden	307.254	339.048	+10%

Globaal gezien hebben de aanslagen weinig impact op het aantal bezoekers aan de musea. Immers, het totaal aantal bezoeken tijdens de eerste 10 maanden van 2016 is met 10% gestegen tegenover 2015.  In het eerste kwartaal zijn er even veel bezoekers als tijdens het topjaar 2015. In het tweede kwartaal zien we een stijging met de helft. Dit is volledig te wijten aan het succes van de tentoonstellingen die 6 musea op dat moment organiseren. Bovendien is het bezoekersprofiel van musea minder internationaal als dat van toeristische trekpleisters zoals het Gravensteen. Toch merkten de musea een impact de eerste weken na de aanslag. Zo hebben een aantal scholen een bezoek afgezegd. Dit was echter onvoldoende om de cijfers negatief te beïnvloeden. Dat steunt de bevinding dat de daling vanaf het 3e kwartaal niet gerelateerd is met de aanslagen.

Ook de Sint- Pietersabdij , een onderdeel van IVA Historische Huizen Gent, is minder afhankelijk van buitenlandse toeristen dan vb. het Gravensteen.  Elke tentoonstelling heeft een eigen doelpubliek. Zo zette de fototentoonstelling ‘Leica’ met meer dan 10.000 bezoekers een heel behoorlijk resultaat neer dit jaar. Ter vergelijking: ‘80 days of summer’ haalde in 2015 zo’n 7.800 bezoekers.

2. Evolutie bezoekersaantallen Gentse toeristische trekpleisters

Het Gravensteen, onderdeel van IVA Historische Huizen, toont volgende cijfers t.e.m. oktober 2016:

Gravensteen	2015	2016	Evolutie
Kwartaal 1	55.938	55.440	-1%
Kwartaal 2	90.992	83.663	-8%
Kwartaal 3	96.539	79.066	-18%
Oktober	27.462	28.268	+3%
Totaal 10 maanden	270.931	246.437	-9%

De aanslagen hebben hier wel een impact op het aantal bezoekers. De eerste 10 maanden samen is er een daling van 9%. In het eerste kwartaal zijn er evenveel bezoekers als in het topjaar 2015. Maar in het tweede kwartaal (-8%), en vooral in het derde kwartaal (-18%) zijn er minder bezoekers aan het Gravensteen. Deze daling is te verklaren door een opvallend lager aantal buitenlandse bezoekers. Maar niet alle herkomstlanden dalen even sterk. Er zijn voor de periode april tot en met augustus ongeveer 10% minder Nederlanders, 20 % minder Fransen, een derde minder Duitsers en maar liefst twee derde minder Spanjaarden. Het aantal Britten blijft stabiel. Er zijn ook minder bezoekers uit verre landen, zoals Russen (-50%) en Amerikanen (-25%).  Een positief teken is dat in oktober voor het eerst aangeknoopt wordt met groeicijfers, zij het nog beperkt (+3%). We zullen nauwkeurig opvolgen of deze groei zich verderzet in november en december.

In de eerste plaats zijn het vooral de toeristen die in Brussel logeren, zoals veel Spanjaarden doen, die het laten afweten. Ze komen niet meer naar Brussel en dus maken ze ook geen daguitstap naar Gent. De toeristen die in Gent logeren, komen wel nog op bezoek.

Het Belfort kent in die periode een gelijkaardige terugval als het Gravensteen. Ook hier kunnen we met zekerheid stellen dat de aanslagen een impact gehad hebben op de bezoekerscijfers aan deze toeristische trekpleister. Ook hier zijn het vooral de buitenlandse bezoekers die het laten afweten. Maar in oktober is voor het eerst een kleine heropleving te merken (+2%).

De positieve trend van oktober is erg belangrijk om dit najaar volop in te zetten op de promotie van de Gentse winterperiode, en natuurlijk het komend toeristisch seizoen. Een sfeervolle en attractieve programmatie van de cultuurhuizen en toeristische trekpleisters is daarvoor zeer belangrijk!

Annelies Storms
Schepen van Cultuur, Toerisme en Evenementen